Ponury dorobek szaleńca, którego nigdy nie schwytano; posługujący się szyfrem nieuchwytny zabójca, który sparaliżował strachem cały naród - amerykański Kuba Rozpruwacz. Publicznie przyznał się do zabicia 13 ofiar, a potem podał jeszcze... dwadzieścia cztery. Policja przypisała mu siedem ofiar, z czego pięć nie żyje. Prawdziwej liczby być może nigdy nie uda się poznać. Jedno jest pewne - ta liczba uwzględnia tych, którym udało się przeżyć.
David Fincher, reżyser filmów Siedem i Podziemny krąg, nakręcił thriller Zodiak na podstawie autentycznej historii seryjnego mordercy, który przez dziesięciolecia zastraszał rejon Zatoki San Francisco i drwił sobie z władz w czterech okręgach swoimi szyframi i listami. Polowanie na myśliwego stało się obsesją czterech ludzi, przez którą stali się widmami samych siebie sprzed sprawy, a koleje życia wytaczał im i niszczył nieskończony trop wskazówek mordercy.
Spośród tej czwórki asem w rękawie okazał się Robert Graysmith (Jake Gyllenhaal).
Nieśmiały rysownik Graysmith nie miał ani prestiżu, ani wiedzy swojego doświadczonego i cynicznego kolegi Paula Avery'ego (Robert Downey Jr.), znanego dziennikarza z rubryki kryminalnej San Francisco Chronicle. W przeciwieństwie do Avery'ego nie miał kontaktów ze słynnym ambitnym inspektorem wydziału zabójstw policji San Francisco Davidem Toschim (Mark Ruffalo) oraz jego powściągliwym i skrupulatnym partnerem Williamem Armstrongiem (Anthony Edwards). Jedynym, czym dysponował, była wiedza, której nikt się nie spodziewał. Po raz pierwszy można się było o tym przekonać 1 sierpnia 1969 r.
W codziennej porcji poczty nadszedł niestarannie napisany list do redakcji. Treść jednego z trzech listów, napisanego do Chronicle, San Francisco Examiner i Vallejo Times-Herald, zelektryzowała redakcje informacyjne. "Szanowny Panie Redaktorze! To ja, morderca..." Davida Faradaya i Betty Lou Jensen zastrzelonych 20 grudnia 1968 r. przy Lake Herman Road w hrabstwie Solano oraz postrzelonej ze skutkiem śmiertelnym Darlene Ferrin, a także sprawca usiłowania zabójstwa Mike'a Mageau na parkingu klubu golfowego Blue Rock Springs w Vallejo. Nie podał ich imion i nazwisk, ale wykaz szczegółów, o których wiedzieć mogła tylko policja. Na każdej kartce znajdowała się część szyfru, który po odczytaniu miał rzekomo ujawnić jego tożsamość. Towarzyszyła mu groźba - jeśli szyfr nie zostanie opublikowany, zginie jeszcze więcej osób. Żaden morderca od czasów Kuby Rozpruwacza nie pisał do prasy i nie drażnił policji wskazówkami co do swojej tożsamości. Zodiak podniósł poprzeczkę dla morderców-psychopatów w Stanach Zjednoczonych. Pewne małżeństwo z Salinas odczytało zaszyfrowaną wiadomość. Jednak to Graysmith, wielbiciel szyfrów, odczytał ukryty zamiar - nawiązanie do filmu z 1932 r. zatytułowanego The Most Dangerous Game.
Potem zaczęły nadchodzić kolejne listy i pogróżki. 27 września 1969 r. Zodiak uderzył ponownie, zakapturzony i uzbrojony w pistolet oraz nóż, którym zadźgał na śmierć Cecilię Ann Shepard i zostawił na pewną śmierć Bryana Hartnella, gdy młodzi urządzili sobie piknik nad jeziorem Berryessa w hrabstwie Napa. Miesiąc później, 11 października, zabójca pojawił się w San Francisco. Taksówkarz Paul Lee Stine został zabity strzałem w tył głowy w eleganckiej dzielnicy Presidio Heights. Trzy dni później nadszedł piąty list, najbardziej złowieszczy ze wszystkich: Zodiak powiedział policji, że tamtej nocy mogli go złapać. Co gorsza, w zasięgu jego celownika były dzieci wracające ze szkoły. Mierzył do nich, gdy wysiadały ze szkolnego autobusu. San Francisco ogarnęła panika.
W jednej chwili Zodiak mimowolnie zamienił detektywów Toschiego i Armstronga oraz reportera Avery'ego w gwiazdy. Postacie filmowe, których pierwowzorem był Toschi, okazały się przełomowymi rolami dla ich odtwórców. Graysmith pozostał na swym stanowisku, badając sprawę z boku i dokładając swoje trzy grosze, gdy pozwalał na to Avery. Zodiak był zawsze o krok przed nimi, zacierał ślady, przyprawiając swoje drwiące listy kolejnymi groźbami. Aż w końcu przybrały one charakter osobisty.
Niesława przyćmiła blask chwały, gdy Toschi wypadł z łask, sfrustrowany Armstrong kontynuował swoją pracę, a Avery odszedł z gazety zrujnowany z powodu własnych uzależnień. Zodiak miał już nigdy nie ujawnić swoich ofiar. Naśladowcy pojawili się w całym kraju. A najważniejszy podejrzany nadal pozostawał na wolności.
W końcu Graysmith dostał swoje pięć minut. Chwila ta miała zmienić ich życie na zawsze.
Warner Bros. Pictures i Paramount Pictures przedstawiają wyprodukowany przez Phoenix Pictures film Davida Finchera zatytułowany Zodiak. W rolach głównych występują: Jake Gyllenhaal, Mark Ruffalo, Robert Downey Jr., Anthony Edwards, Brian Cox, Elias Koteas, Donal Logue, John Carroll Lynch i Dermot Mulroney. Film wyreżyserował David Fincher na podstawie scenariusza Jamesa Vanderbilta opartego na książce Roberta Graysmitha. Producentami filmu są: Mike Medavoy, Arnold W. Messer, Bradley J. Fischer, James Vanderbilt i Ceán Chaffin. Producentem wykonawczym jest Louis Phillips.
Multikino.
komentarze archiwalne
|